مستقیم مبتنی نیست، بلکه هدفمند و دقیق عمل مینماید.
تحقیق علمی به منظور گسترش قلمرو دانش صورت میپذیرد و به محقق کمک میکند تا یافتههای خود را با صحت و اطمینان بیشتری بیان کند. به همین دلیل است که پژوهشهای علمی اغلب عینیتر است و به مدیران در توجه به عوامل خاصی که مورد نیاز میباشد، یاری میرساند. تحقیقات علمی معمولاً به صورت کاوشگرانه انجام میپذیرند و به صورت کاملاً هدفمند و البته محدود در مورد یک موضوع با صحت و استحکام به آزمون نتایج میپردازند و نیز با دقت و اطمینان، تکرار پذیری این نتایج را به صورت عینی مد نظر دارند و به تعمیم پذیری آن در جهت کاربرد برای دانش افزایی و نیز افزایش ثروت مینگرند (سه کاران،1390).
در هر تحقیق ابتدا باید نوع، ماهیت، اهداف تحقیق و دامنه آن معین شود تا بتوان با استفاده از قواعد و ابزار و از راه های معتبر به واقعیتها دست یافت. فرآیند تحقیق، فرآیندی است که طی آن محقق میکوشد با پردازش علمی و منظم درون دادهها، فرضیه های خود را به بوته آزمایش بگذارد (سرمد، 1384).
در این فصل ابتدا روش شناسی تحقیق بیان می گردد، سپس متغیرهای تحقیق، روش جمع آوری اطلاعات، جامعه آماری، روش نمونه گیری و حجم نمونه تشریح شده و در انتها آزمونهای مربوط معرفی می شوند.
3-2- روش تحقیق
این تحقیق از نوع کاربردی است و از نظر روش، توصیفی_همبستگی می باشد. چرا که به بررسی تأثیر بین متغیرهای تحقیق می پردازد.
3-3- جامعه آماری، نمونه مورد مطالعه و روش نمونه گیری
در تعریف جامعه آماری میتوان به مجموعه ای از عناصر یا اطلاعات ثبت شده موجود که دارای ویژگیهای مورد نظر تحقیق هستند، اشاره نمود. جامعه آماری به کل گروه افراد، وقایع یا چیزهایی اشاره دارد که محقق میخواهد به تحقیق درباره آنها بپردازد. یک عضو جامعه آماری جزئی از کل جامعه آماری است بنابراین چارچوب جامعه آماری فهرستی از همه اعضای جامعه آماری است که از بین آن گروه نمونه انتخاب میشود.
در این تحقیق برای تعیین میزان دقت عملکرد مدل مورد نظر، نیاز به اطلاعات دو گروه شرکت درمانده و غیردرمانده میباشد. به علت عدم دسترسی به اطلاعات دقیق صورت مالی شرکتهای مورد نظر خارج از بورس اوراق بهادار تهران، جامعه آماری این تحقیق از میان شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران انتخاب شده است. همچنین با توجه به تفاوت ساختار سرمایه شرکتهای مالی و سرمایه گذاری از سایر شرکتها، این دسته از شرکتها از جامعه آماری حذف میگردند و از اطلاعات کلیه شرکتهایی که دارای شرایط زیر باشند، در نمونه گیری استفاده خواهد شد:
الف) سال مالی شرکت منتهی به پایان اسفند ماه باشد و شرکت در دوره ی مورد مطالعه، سال مالی خود را تغییر نداده باشد.
ب) قبل از سال ١۳۸١ در بورس پذیرفته شده باشند.
ج) جزء شرکت های سرمایه گذاری مالی، بانک ها و بیمه نباشد.
د) اطلاعات مورد نیاز آن ها در دسترس باشد.
دلایل گزینش این جامعه آماری به شرح زیر است:
دسترسی به اطلاعات مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار امکانپذیر است.
معیارها و ضوابط خاصی برای پذیرفتن و ادامه فعالیت شرکتها در بورس و نحوه گزارشگری آنها وضع شده است، بنابراین به نظر میرسد اطلاعات مندرج در صورتهای مالی این شرکتها از کیفیت بالاتری برخوردار بوده و اطلاعات آنها مطمئنتر است.
اطلاعات شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار به دلیل اعمال نظارت و وجود مقررات خاص از قابلیت اعتماد بیشتری برخوردار است.
در صورت نیاز به سایر اطلاعات، دسترسی به آن اطلاعات میسر است.
روش نمونه گیری در این تحقیق انتخاب سیستماتیک میباشد. به این ترتیب که جهت انتخاب شرکتهای درمانده با توجه به ماده 141 قانون تجارت، فرض شده شرکتی درمانده تلقی میگردد که زیان انباشتهاش بیش از 50% سرمایه اسمی باشد. با توجه به قلمرو زمانی تحقیق (1381 لغایت 1391) شرکت هایی که سال درماندگی آن ها بین سال های 1383 لغایت 1391 می باشد را انتخاب کرده و به این ترتیب سال قبل از درماندگی و دو سال قبل از درماندگی مالی مشخص می شود. همچنین اولویت بندی انتخاب شرکت های سالم (موفق) به شرح زیر می باشد:
هم صنعتی بودن شرکت های سالم با شرکت های درمانده.
نزدیک بودن اندازه شرکت های سالم به شرکت های درمانده.
جدول زیر اعضای نمونه آماری شرکتهای درمانده را مشخص میسازد:
(جدول 3-1) اعضای نمونه آماری شرکت های درمانده
ردیف
نام شرکت
1
آلومتک
2
بسته بندی ایران
3
آبفر
4
ایران تایر
5
پالایش نفت تبریز
6
پلاستیک شاهین
7
کاشی تکسرام
8
تولی پرس
9
جوش و اکسیژن
10
سایپا دیزل
11
شیشه قزوین
12
تکنوتار
13
صنعتی پارس مینو
14
صنعتی دریایی(صدرا)
15
کابل باختر
16
کارتن مشهد
17
کاشی سعدی
18
کمباین سازی ایران
19
کمک فنر ایندامین سایپا
20
ماشین سازی اراک
21
آونگان
22
ارج
23
پارس قوطی
24
ریخته گری ایران
25
پارس متال
26
لوازم خانگی پارس
27
ناب
28
پگاه آذربایجان غربی
29
فارسیت درود
30
فنرسازی زر
جدول زیر اعضای نمونه آماری شرکتهای سالم (موفق) را مشخص میسازد:
(جدول 3-2) اعضای نمونه آماری شرکت های سالم (موفق)
ردیف
نام شرکت
1
فروسیلیس ای
ران
2
نورد آلومینیوم
3
کنتورسازی ایران
4
پلاسکوکار سایپا
5
نفت بهران
6
درخشان تهران
7
کاشی سینا
8
پتروشیمی آبادان
9
فیبر ایران
10
زامیاد
11
فرآورده های نسوز آذر
12
ماشین سازی نیرو محرکه
13
روغن نباتی پارس
14
پمپ پارس
15
دوده صنعتی پارس
16
کاشی حافظ
17
پارس خزر
18
مهندسی نصیر ماشین
19
خدمات انفورماتیک
20
صنعتی آما
21
گروه صنعتی بوتان
22
جام دارو
23
فنرسازی خاور
24
فرآوری مواد معدنی
25
آبسال
26
سیمان تهران
27
نوش مازندران
28
لبنیات پاک
29
فارسیت اهواز
30
ایرکا پارت صنعت
جداول مربوط به نوع صنعت اعضای نمونه آماری در بخش پیوستها آورده شده است.
3-4- قلمرو موضوعی، مکانی و زمانی تحقیق
قلمرو موضوعی پژوهش: قلمرو موضوعی هر تحقیق زمانی دارای اهمیت است که از جنبه کاربردی بودن و ایجاد ثروت، برای بهره برداران از آن مفید و اثرگذار باشد. از آنجایی که بهرهوران این تحقیق کلیه سرمایه گذاران بالقوه و بالفعل فعال در بورس اوراق بهادار تهران، کارگزاریها، محققان و پژوهشگران عرصه حسابداری و مسائل مالی، اساتید و دانشجویان دانشگاه های کشور، مدیران و کارکنان شرکتها، بانکها و مؤسسات مالی و اعتباری و اعتبار دهندگان و در نهایت دولت جهت اعطای تسهیلات و تعیین شرایط اعتباری میباشند، میتوان درجه اهمیت این پژوهش را بالا دانست.
موضوع تحقیق حاضر، بررسی تأثیر ترکیب اجزای پنج قسمتی صورت گردش وجوه نقد بر پیش بینی درماندگی مالی شرکت ها می باشد.
قلمرو مکانی پژوهش: قلمرو مکانی پژوهش، شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران می باشد.
قلمرو زمانی پژوهش: قلمرو زمانی پژوهش، سال 1381 لغایت 1391 می باشد.
3-5- منابع اطلاعاتی و روش گردآوری داده ها
روش گرد آوری دادهها در این تحقیق کتابخانه ای است. بدین صورت که اطلاعات مربوط به مبانی نظری و مفاهیم تحقیق با بررسی مقالات علمی، کتابها، پایگاه های معتبر اطلاعاتی اینترنتی و پایان نامه های تحصیلی، گردآوری شده است. همچنین اطلاعات و داده های کمی مورد نیاز مربوط به شرکتهای حاضر در این تحقیق از صورتها و گزارشهای مالی شرکتهای پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران استخراج شده است که دسترسی به آنها از طریق مراجعه به سایت رسمی بورس اوراق بهادار تهران، نرم افزارهای تدبیر پرداز و ره آورد نوین امکان پذیر میباشد.
3-6- فرضیه های تحقیق
3-6-1- فرضیه اصلی
این تحقیق شامل یک فرضیه اساسی میباشد که عبارت است از:
ترکیب اجزای پنج قسمتی صورت گردش وجوه نقد بر پیش بینی درماندگی مالی شرکت های پذیرفته شده در بورس اوراق بهادار تهران تأثیر دارد.
3-6-2- فرضیه های فرعی تحقیق
با توجه به علامت مثبت و منفی اجزای پنج گانه صورت گردش وجوه نقد، این تحقیق شامل 32 فرضیه فرعی خواهد بود، اما با توجه به این که مالیات پرداختی در شرکت ها همواره منفی است بنابراین تحقیق حاضر دارای 16 فرضیه فرعی می باشد.
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC1).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC2).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC3).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC4).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC5).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC6).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC7).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی مثبت، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC8).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC9).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC10).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC11).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC12).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC13).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC14).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی منفی، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری منفی و تأمین مالی منفی بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC15).
ترکیب خالص جریان نقد عملیاتی مثبت، بازده سرمایه گذاری و سود سهام پرداختی منفی، مالیات منفی، سرمایه گذاری مثبت و تأمین مالی مثبت بر پیش بینی درماندگی مالی تأثیر دارد (CFC16).
3-7- متغیرهای تحقیق
متغیرهای این پژوهش به منظور آزمون فرضیه، به دو گروه متغیرهای مستقل و وابسته تقسیم میشوند:
3-7-1- متغیرهای مستقل
در این تحقیق، شانزده ترکیب جریان نقد عملیاتی،

