دانلود پایان نامه فرآیند تصمیم‌گیری و تصاویر ماهواره ای
Widget not in any sidebars
2-5-5 نقش اطلاعات ماهواره‌ای در طراحی عملیات نظامی
کاربرد اطلاعات ماهواره‌ای در طراحی عملیات نظامی، دارای ابعاد گوناگون است که هر یک دارای اهمیت ویژه‌ای است. اهمیت این اطلاعات ـ بسته به ارزش، جهت و گستردگی عملیات ـ متغیر است. قبل از انجام عملیات، فراهم کردن یک تصویر از میدان رزم مستلزم هدایت تمرکز یافته و همزمان برای تحلیل منطقه‌ای عملیات است. از آن‌جا که ملاحظات عملیاتی زمین فرق می‌کند، شناخت این ملاحظات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زمین واقع در یک صحنه نبرددلتاها، جزایر و کوه‌ها با دامنه‌های پرشیب هر کدام دارای ویژگی‌ها وخصایص مهمی است. تشخیص این ویژگی‌ها، با بهره‌گیری از اطلاعات رقومی ماهواره‌ها بسیار قابل اعتمادتر از روش‌های دیگر است. به ویژه، دسترسی به تصاویر سه بعدی مانند تصاویر سنجنده «مامِس»، تصویر کاملی از این پدیده‌ها را ارائه کند و از این طریق طراحی عملیات را بسیار راحت‌تر ودقیق‌تر سازد. به این ترتیب می‌توان حتی کلیه ویژگی‌های یک میدان نبردمانند پستی و بلندی، پوشش گیاهی و زاویه تابش نور را بازسازی کرد و به صورت مدل‌ها و تصاویر رایانه‌ای نمایش داد.
بنابراین، با استفاده ازاطلاعات ماهواره‌ای هم می‌توان صحت اطلاعات رسیده از عناصر مختلف را ازریابی کرد و هم متقابلاً برای درک صحیح جزئیات در تصاویر ماهواره‌ای عناصر فوق را به کار گرفت. در یک مرحله پیشرفته‌تر، می‌توان با بررسی تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل آن در باندهای مختلف تصویر و بررسی تصاویری که در زمان‌های مختلف قبل و بعد از عملیات دریافت شده است. تقدم نیازمندی‌های اطلاعاتی و خبری مورد لزوم را در فرآیند تصمیم‌گیری تعیین کرد، و عناصراطلاعات را ـ به عنوان اساسی و مکمل اطلاعات فضایی در زمینه‌های مختلف جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل اطلاعات راهنمایی کرد. لذا، با بررسی مجموعه‌ای از اطلاعات ماهواره‌ای و اطلاعات دریافتی از عناصر زمینی، می‌توان ضمن آگاه کردن مسئولان مربوط، فرماندهان را نیز از وضعیت و توانایی‌های دشمن ووضعیت جو و زمین با خبر کرد؛ همچنین افسر اطلاعات را، در زمینه‌های زیر یاری کرد؛
هدایت در گرفتن نقاط کنترل زمینی برای تصحیح هندسی تصاویر ماهواره‌ای برای ساخت عکس نقشه
هدایت در امر تهیه اطلاعات مداوم از منطقه رزم
هدایت فعالیت‌های مربوط به مطالعات میدانی و بررسی پدیده‌های مورد توجه در تصویر
ارزیابی نتایج فعالیت‌ها در سطح گسترده بزرگراه‌ها، خطوط راه آهن، منابع تأمین غذا، سوخت و آب، هریک دارای تأثیرات خاصی روی عملیات جنگی هستند. آگاهی از نقاط ضعف و قوت دشمن، بررسی نقل و انتقالات، تشخیص مراکز ثقل دشمن و آشنایی با نوع آرایش آن در زمان بحران و حتی برآورد تجهیزات جنگی دشمن از جمله موارد مهم در بهره گیری از اطلاعات ماهواره ای است. شناخت توانایی‌های کشور متخاصم از نظر اقتصادی و بنیه دفاعی آن، در عمق و در همه جای آن کشور بسیار ضروری است.
بااستفاده از تصاویر ماهواره ای می‌توان منطقه را در شب و در هوای ابری زیرنظر داشت. این امر، خلبانان را قادر می‌سازد از هر فرصتی برای حمله به مراکز دشمن و یا جلوگیری از تحرکات نیروهای دشمن در خطوط تماس استفاده کنند. نمونه روشن استفاده از تصاویر ماهواره ای در طراحی عملیات استراتژیکی را، در جنگ خلیج فارس شاهد بودیم. سرهنگ آلن کمپن رییس پیشین بخش سیستم فرماندهی و کنترل پنتاگون می‌نویسد: «خلیج فارس نخستین موردی است که در آن آرایش، مداومت کار، فرماندهی و کنترل نیروهای رزمنده اغلب از طریق ارتباطات ماهواره‌ای صورت پذیرفت. به هنگام جنگ خلیج فارس ماشین نظامی فضایی ایالات متحد، شامل ماهواره‌های ک – آج 11، برای گرفتن عکس‌های فوق العاده واضح از فضا، ماهواره‌های به‌کلی سری مکنوم برای شنیدن مکالمات تلفن خارجی، ماهواره‌های لاکروس برای گردآوری تصاویر تهیه شده به وسیله امواج رادار از سرزمین بیگانه، سفینه فضایی پروجکت وایت کلود برای سرزمین بیگانه تعیین مکان کشتی‌های ماهواره‌های فوق العاده سری جامپیست برای کشف مخابرات الکترونیکی غیر خودی به اضافه پرندگان متعدددیگر مرتبط با فرماندهی بود. در مجموع، نیروهای متحد تقریباً از شصت ماهواره خودی به طور مستقیم استفاده کردند. تاریخ، هرگز سراغ ندارد ارتشی تا این اندازه بر سر پیشامدهای که چنین دور از سطح کره خاکی روی می‌داد، شرط بندی کرده باشد.
2-5-6 کاربرد تصاویر ماهواره ای در عملیات زمینی
امروزه استفاده نظامی از تصاویر ماهواره ای، به چند گروه تقسیم می‌شود. طراحی نظامی، مستلزم اطلاعات جاسوسی، برای ایجاد اطمینان از امکانبکارگیری نیروها در یک منطقه ناآشنا است. این اطلاعات هرقدر کارآمدتر و امن تر باشند، برای وارد آوردن حداکثر خسارات به نیروهای مقابل مفیدتر خواهدبود. بستر زمین همیشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است، نشان دادن خطوط پیشروی و عقب نشینی، تعیین محل سلاح‌های دورزن و جمع آوری اطلاعات از محلهای امن و منابع آب و غذا و تجهیزات قبل از انجام عملیات خیلی مهم‌اند. اینکار مستلزم نقشه‌های دقیق توپوگرافی، شناسایی ساکنان، پوشش و طبیعت زمیناز نظر ترابری و هدایت عملیات است.
در عصر موشک‌های کروز و بمب‌های هوشیار، جزئیات زمین و توپوگرافی، با دقت یک متر لازم است. موشک‌های کروزدارای سیستم‌های هوشیاری هستند. که در طول مسیر آن‌ها را از برخورد با هرعارضه طبیعی و یا مصنوعی محفوظ ن
گه می‌دارد. اهداف مورد حمله این موشک هااز طریق ماهواره‌های شناسایی صورت گیرد، و مختصات دقیق آن‌ها را ماهواره‌های GPS اندازه گیری می‌کنند. مختصات هدف در سیستم کنترل موشک تعریف می‌شود، و موشک از زمان پرتاب و در تمامی لحظات، موقعیت خود را با استفاده از ماهواره GPS کنترل می‌کند و خود را به سمت هدفی که مختصات آن را در سیتسم دارد، پیش می‌برد. به واسطه داشتن سیستم کنترل ماهواره ای است که این موشک قادر به گریز از سیستم‌های ضد موشک است، و پس از تغییر ارتفاع و مدار درمناطق با توپوگرافی خشن دوباره تجدید مدار می‌کند، و هیچ گاه هدف خود رااز دست نمی‌دهد.
آگاهی از موقعیت نیروی انسانی دشمن، وسایل و ساختار دفاعی به صورت کمی و کیفی امتیاز خوبی خواهدبود. در جنگ‌های تن به تن این اطلاعات باید شامل مکان دقیق کماندوهای تکی، محل اختفای سلاح‌ها و وسایل ضدنفر باشد. با این دیدگاه، مهم‌ترین کاربردهای نظامی اطلاعات ماهواره ای در عملیات زمینی به شرح زیر است:
زمینی به شرح زیر است (جانسون و همکاران، 2010):
مطالعات جوی و پیش بینی وضع هوا در زمان جنگ
رهگیری و تعیین موقعیت و آرایش یگان‌های پیاده دشمن و تشخیص سنگرهای تجمعی و برآورد استعدادهای آن‌ها از نظر نیرو و امکانات
تشخیص موقعیت و آرایش یگان‌های زرهی دشمن و برآورد استعداد آن‌ها
بررسی و تشخیص موقعیت مراکز فرماندهی، قرارگاه‌ها و مراکز لجستیکی دشمن
مطالعات زمینی و بررسی کیفیت و بافت زمین برای برآورد امکان یا عدمامکان نقل و انتقال یگان‌ها و ادوات و کاربرد مهندسی رزمی و مکان یابیمراکز نظامی
تشخیص نقل و انتقالات نظامی اعم از نیرو و ادوات زرهی و فعالیت‌های مهندسی رزمی دشمن
بررسی نتایج عملیات زمینی، هوایی و موشکی و برآورد خسارات وارده به دشمن، ناشی از عملیات زمینی، موشکی و هوایی
بررسی وضعیت و آرایش نیروهای خودی و بررسی نقاط ضعف نیروهای خود و تشخیص محلهای شکاف و ایجاد هماهنگی بین یگان‌ها
دستیابی به اطلاعات مربوط به موقعیت و وضعیت مراکز حساس مانند پل‌ها، راه‌های ارتباطی، مراکز پشتیبانی، صنایع و نقاط استراتژیک در عقبه دشمن و تعیین نقش هریک از آن‌ها در تأمین و پشتیبانی نیروهای جبهه
کاربرد اطلاعات ماهواره‌ای در طراحی عملیات نظامی، دارای ابعاد گوناگون است که هر یک دارای اهمیت ویژه‌ای است. اهمیت این اطلاعات ـ بسته به ارزش، جهت و گستردگی عملیات ـ متغیر است. قبل از انجام عملیات، فراهم کردن یک تصویر از میدان رزم مستلزم هدایت تمرکز یافته و همزمان برای تحلیل منطقه‌ای عملیات است. از آن‌جا که ملاحظات عملیاتی زمین فرق می‌کند، شناخت این ملاحظات از اهمیت ویژه‌ای برخوردار است. زمین واقع در یک صحنه نبرددلتاها، جزایر و کوه‌ها با دامنه‌های پرشیب هر کدام دارای ویژگی‌ها وخصایص مهمی است. تشخیص این ویژگی‌ها، با بهره‌گیری از اطلاعات رقومی ماهواره‌ها بسیار قابل اعتمادتر از روش‌های دیگر است. به ویژه، دسترسی به تصاویر سه بعدی مانند تصاویر سنجنده «مامِس»، تصویر کاملی از این پدیده‌ها را ارائه کند و از این طریق طراحی عملیات را بسیار راحت‌تر ودقیق‌تر سازد. به این ترتیب می‌توان حتی کلیه ویژگی‌های یک میدان نبردمانند پستی و بلندی، پوشش گیاهی و زاویه تابش نور را بازسازی کرد و به صورت مدل‌ها و تصاویر رایانه‌ای نمایش داد.
بنابراین، با استفاده ازاطلاعات ماهواره‌ای هم می‌توان صحت اطلاعات رسیده از عناصر مختلف را ازریابی کرد و هم متقابلاً برای درک صحیح جزئیات در تصاویر ماهواره‌ای عناصر فوق را به کار گرفت. در یک مرحله پیشرفته‌تر، می‌توان با بررسی تصاویر ماهواره‌ای و تحلیل آن در باندهای مختلف تصویر و بررسی تصاویری که در زمان‌های مختلف قبل و بعد از عملیات دریافت شده است. تقدم نیازمندی‌های اطلاعاتی و خبری مورد لزوم را در فرآیند تصمیم‌گیری تعیین کرد، و عناصراطلاعات را ـ به عنوان اساسی و مکمل اطلاعات فضایی در زمینه‌های مختلف جمع‌آوری، تجزیه و تحلیل اطلاعات راهنمایی کرد. لذا، با بررسی مجموعه‌ای از اطلاعات ماهواره‌ای و اطلاعات دریافتی از عناصر زمینی، می‌توان ضمن آگاه کردن مسئولان مربوط، فرماندهان را نیز از وضعیت و توانایی‌های دشمن ووضعیت جو و زمین با خبر کرد؛ همچنین افسر اطلاعات را، در زمینه‌های زیر یاری کرد؛
هدایت در گرفتن نقاط کنترل زمینی برای تصحیح هندسی تصاویر ماهواره‌ای برای ساخت عکس نقشه
هدایت در امر تهیه اطلاعات مداوم از منطقه رزم
هدایت فعالیت‌های مربوط به مطالعات میدانی و بررسی پدیده‌های مورد توجه در تصویر
ارزیابی نتایج فعالیت‌ها در سطح گسترده بزرگراه‌ها، خطوط راه آهن، منابع تأمین غذا، سوخت و آب، هریک دارای تأثیرات خاصی روی عملیات جنگی هستند. آگاهی از نقاط ضعف و قوت دشمن، بررسی نقل و انتقالات، تشخیص مراکز ثقل دشمن و آشنایی با نوع آرایش آن در زمان بحران و حتی برآورد تجهیزات جنگی دشمن از جمله موارد مهم در بهره گیری از اطلاعات ماهواره ای است. شناخت توانایی‌های کشور متخاصم از نظر اقتصادی و بنیه دفاعی آن، در عمق و در همه جای آن کشور بسیار ضروری است.
بااستفاده از تصاویر ماهواره ای می‌توان منطقه را در شب و در هوای ابری زیرنظر داشت. این امر، خلبانان را قادر می‌سازد از هر فرصتی برای حمله به مراکز دشمن و یا جلوگیری از تحرکات نیروهای دشمن در خطوط تماس استفاده کنند. نمونه روشن استفاده از تصاویر ماهواره ای در طراحی عملیات استراتژیکی را، در جنگ خلیج فارس شاهد بودیم. سرهنگ آلن کمپن رییس پیشین بخش سیستم فرماندهی و کنترل پنتاگون می‌نویسد: «خلیج فارس نخستین موردی است که در آن آرایش، مداومت کار، فرماندهی و کنترل نیروهای رزمنده اغلب از طریق ارتباطات ماهواره‌ای صورت پذیرفت. به هنگام جنگ خلیج فارس ماشین نظامی فضایی ایالات متحد، شامل ماهواره‌های ک – آج 11، برای گرفتن عکس‌های فوق العاده واضح از فضا، ماهواره‌های به‌کلی سری مکنوم برای شنیدن مکالمات تلفن خارجی، ماهواره‌های لاکروس برای گردآوری تصاویر تهیه شده به وسیله امواج رادار از سرزمین بیگانه، سفینه فضایی پروجکت وایت کلود برای سرزمین بیگانه تعیین مکان کشتی‌های ماهواره‌های فوق العاده سری جامپیست برای کشف مخابرات الکترونیکی غیر خودی به اضافه پرندگان متعدددیگر مرتبط با فرماندهی بود. در مجموع، نیروهای متحد تقریباً از شصت ماهواره خودی به طور مستقیم استفاده کردند. تاریخ، هرگز سراغ ندارد ارتشی تا این اندازه بر سر پیشامدهای که چنین دور از سطح کره خاکی روی می‌داد، شرط بندی کرده باشد.
2-5-6 کاربرد تصاویر ماهواره ای در عملیات زمینی
امروزه استفاده نظامی از تصاویر ماهواره ای، به چند گروه تقسیم می‌شود. طراحی نظامی، مستلزم اطلاعات جاسوسی، برای ایجاد اطمینان از امکانبکارگیری نیروها در یک منطقه ناآشنا است. این اطلاعات هرقدر کارآمدتر و امن تر باشند، برای وارد آوردن حداکثر خسارات به نیروهای مقابل مفیدتر خواهدبود. بستر زمین همیشه از اهمیت ویژه‌ای برخوردار بوده است، نشان دادن خطوط پیشروی و عقب نشینی، تعیین محل سلاح‌های دورزن و جمع آوری اطلاعات از محلهای امن و منابع آب و غذا و تجهیزات قبل از انجام عملیات خیلی مهم‌اند. اینکار مستلزم نقشه‌های دقیق توپوگرافی، شناسایی ساکنان، پوشش و طبیعت زمیناز نظر ترابری و هدایت عملیات است.
در عصر موشک‌های کروز و بمب‌های هوشیار، جزئیات زمین و توپوگرافی، با دقت یک متر لازم است. موشک‌های کروزدارای سیستم‌های هوشیاری هستند. که در طول مسیر آن‌ها را از برخورد با هرعارضه طبیعی و یا مصنوعی محفوظ ن
گه می‌دارد. اهداف مورد حمله این موشک هااز طریق ماهواره‌های شناسایی صورت گیرد، و مختصات دقیق آن‌ها را ماهواره‌های GPS اندازه گیری می‌کنند. مختصات هدف در سیستم کنترل موشک تعریف می‌شود، و موشک از زمان پرتاب و در تمامی لحظات، موقعیت خود را با استفاده از ماهواره GPS کنترل می‌کند و خود را به سمت هدفی که مختصات آن را در سیتسم دارد، پیش می‌برد. به واسطه داشتن سیستم کنترل ماهواره ای است که این موشک قادر به گریز از سیستم‌های ضد موشک است، و پس از تغییر ارتفاع و مدار درمناطق با توپوگرافی خشن دوباره تجدید مدار می‌کند، و هیچ گاه هدف خود رااز دست نمی‌دهد.
آگاهی از موقعیت نیروی انسانی دشمن، وسایل و ساختار دفاعی به صورت کمی و کیفی امتیاز خوبی خواهدبود. در جنگ‌های تن به تن این اطلاعات باید شامل مکان دقیق کماندوهای تکی، محل اختفای سلاح‌ها و وسایل ضدنفر باشد. با این دیدگاه، مهم‌ترین کاربردهای نظامی اطلاعات ماهواره ای در عملیات زمینی به شرح زیر است:
زمینی به شرح زیر است (جانسون و همکاران، 2010):
مطالعات جوی و پیش بینی وضع هوا در زمان جنگ
رهگیری و تعیین موقعیت و آرایش یگان‌های پیاده دشمن و تشخیص سنگرهای تجمعی و برآورد استعدادهای آن‌ها از نظر نیرو و امکانات
تشخیص موقعیت و آرایش یگان‌های زرهی دشمن و برآورد استعداد آن‌ها
بررسی و تشخیص موقعیت مراکز فرماندهی، قرارگاه‌ها و مراکز لجستیکی دشمن
مطالعات زمینی و بررسی کیفیت و بافت زمین برای برآورد امکان یا عدمامکان نقل و انتقال یگان‌ها و ادوات و کاربرد مهندسی رزمی و مکان یابیمراکز نظامی
تشخیص نقل و انتقالات نظامی اعم از نیرو و ادوات زرهی و فعالیت‌های مهندسی رزمی دشمن
بررسی نتایج عملیات زمینی، هوایی و موشکی و برآورد خسارات وارده به دشمن، ناشی از عملیات زمینی، موشکی و هوایی
بررسی وضعیت و آرایش نیروهای خودی و بررسی نقاط ضعف نیروهای خود و تشخیص محلهای شکاف و ایجاد هماهنگی بین یگان‌ها
دستیابی به اطلاعات مربوط به موقعیت و وضعیت مراکز حساس مانند پل‌ها، راه‌های ارتباطی، مراکز پشتیبانی، صنایع و نقاط استراتژیک در عقبه دشمن و تعیین نقش هریک از آن‌ها در تأمین و پشتیبانی نیروهای جبهه
