* تاریخچه تبلیغات بازرگانی در ایران * قسمت اول
نخستین وسایل آگهی رسانی، نصب تابلو و جارچی بوده است و استفاده از آگهی در ایران به ادوار باستانی بازمیگردد. اما پیشینه آگهی در تاریخ معاصر نخست به صورت دیوارکوب و درج در نشریهها باب شد و سپس رواج پیدا کرد. باید دانست که پیشینه آگهی در رسانههای جمعی ایران بدین ترتیب بوده است. دیوارکوب، نشریههای ادواری، کتاب، سیما، رادیو و تلویزیون و … افزون بر اینها نشر آگهیهای مستقیم ـ به تقلید سایر کشورها ـ به اشکال مختلف دیگر از جمله به صورت انتشار کتابچه یا به اصطلاح بروشور و کاتالوگ و یا سالنهای اختصاصی نیز در کشور ما مرسوم بوده است. در عهد قاجار آگهی حداقل سه نام داشته است: ابتدا «اعلامنامه: و «اشتهارنامه» که قبول عامه نیافته است و سپس «اعلان».
اعلان، عربی و مصدر باب افعال است و به معنی آشکار بودن و علنی ساختن است، در المنجمه «علن» اعلان را چنین معنا کرده است: «آن چیزی است که بازرگان یا غیر او در کاغذهای پراکنده و یا در نشریههای مخصوص منتشر می کنند یا بر دیوارها نصب می شود و یا پخش می شود و میان مردم و اعلان می شود در آن هرچه را بخواهند ترویج کنند.» به دنبال تشکیل فرهنگستان ایران در سال 1314 واژه آگاهی، جایگزین اعلان شد، اما سرپاس مختاری، رئیس وقت اداره کل شهربانی طی نامهای به شماره 5982/48380 به تاریخ 12/7/1315 از «ریاست وزراء» درخواست کرد که چون «کلمه آگاهی جهت تأمینات اداره کل شهربانی تعیین شده است» مستدعی است امر فرمایند به کلیه وزارتخانهها و دوایر دولتی دستور صادر گردید از استعمال کلمه آگاهی به جای اعلان خودداری نمایند.» پس از این نامه و دستور نخست وزیر وقت، واژه آگهی به جای آگاهی تعیین شد. این واژه به سرعت جا افتاد و مصطلح گردید و به فرهنگ واژگان مطبوعاتی ـ و به عبارت وسیعتر ـ رسانهای ایران راه یافت.
«درج و طبق اعلان» ابتدا به وسیله مدیران مطبوعات و سپس به وسیله مراجع دولتی قیمت گذاری میشد. گویا این کار به طور جدی از سال 1321 خورشیدی دارای تشکیلات خاص گردید. تا سال 1316 هیچگونه شرکت تبلیغاتی در کشور تأسیس نشده بود و در واقع تا قبل از این سال، تبلیغاتی که در رسانه ها ارائه میشد به شکل شخصی و یا ارتباطی که با رسانه ایجاد میشد عنوان میگشت. در سال 1316 اولین شرکت تبلیغاتی در ایران راه اندازی شد. کانون آگهی زیبا اولین مؤسسه تبلیغاتی و آگهی در ایران بوده است که اندیشه تأسیس آن در سال 1316 خورشیدی شکل گرفت.
در روزگاری این تشکیلات تبلیغاتی راه اندازی شد که بازرگانان و صاحبان کارخانههای ایران به اهمیت آگهی واقف نبودند. تا سال 1337 خورشیدی در تهران هیجده کانون آگهی فعال شد، این شرکتها کمابیش به شکل نه چندان حرفهای در حوزه تبلیغات فعالیت داشتند به گونه ای که تا به امروز فقط در تهران متجاوز از 530 شرکت تبلیغاتی وجود دارد که به امر تبلیغات اشتغال دارند و غالباً اعضای آنها را گرافیستها، کارگردانان، دانشجویان کامپیوتر، … تشکیل می دهند و متأسفانه هنوز نیز شرکتهای تبلیغاتی به شکل غیرحرفهای به کار خود ادامه می دهند و همانطور که در سالنما آمد اولین گردهمایی مدیران تبلیغاتی در
